عوامل ایجاد یا تقویت امنیت روحی نسبت به مکر الهی

موارد زیر را می توان به عنوان عوامل بنیادی در ایجاد این صفت رذیله معرفی کرد:

1. جهل به صفات خدای متعال و افعال او در اداره ی عالم: همان طور که خدای متعال دارای صفات جمالیه چون لطف و رحمت و بردباری و غفران و. است، دارای صفات جلالیه چون انتقام، مكر الهي، شدت عقاب و ذلیل کننده نیز هست. ایمنی از مکر الهی در مرتبه پس از کفر قرار دارد زیرا عین جهل به خدای متعال است و کسی که او را بشناسد، امکان ندارد از مکر او در امان باشد.نقص معرفتی انسان به خدا به چند صورت می تواند منشا این حالت روانی گردد:
   1. اعتقاد به این که حق تعالى قادر نيست از او سلب نعمت کند.
   2. اعتقاد به این که هر چند او بسیار گناه كند اما باز هم خدای متعال نسبت به او لطف دارد و نعمتش را از او سلب نمی کند.
   3. اعتقاد به این که اصلاً گناهان منشأ سلب نعمت ها توسط خدای متعال نمى‌شود.
   4. جهل به ابتلا و امتحانات الهی.
   5. عدم اعتقاد به محاسبه روز قيامت و جزا دادن اعمال از نيك و بد.
   6. اعتقاد کاملاً مخالف با منطق قرآن - که خدا در دنيا با نعمت هايش به ما احسان كرده و احسان دليل محبت است پس خدا ما را دوست دارد و هر كس كسى را دوست داشته باشد در آينده هم به او احسان مى‌كند.-
2. عجب و افتخار: افتخار به دين يا به تقوى، طاعت، كمال، معرفت، علم خود اعتماد بر طاعت و عبادت خود است.